Huh? ‘Sponzige grenzen, wat moet ik daar nu mee’?
Toch zijn er veel mensen die dit doen. Sponzige grenzen aangeven. Binnen coaching is één van de meest gehoorde wensen ‘ik wil mijn grenzen leren aangeven’. Voor mezelf opkomen. Assertiever worden.
Allemaal woorden om je eigen territorium te bewaken en te verdedigen.
Net als onze kat. Zodra ze een ‘indringer’ in onze tuin ziet stuift ze er op af. Jaagt de indringer weg (die helemaal niks deed, alleen passeerde), en komt triomfantelijk weer aanlopen.
Zo. Opgeruimd staat netjes…
Zeg eens eerlijk, soms zouden we dit ook weleens willen toch? Even lekker achter iemand aan stuiven en wegjagen. Misschien niet letterlijk dan wel figuurlijk.
Waarom doen we dit vaak te weinig? Iemand wegjagen die ons interne territorium schend?
En laten we het keer op keer weer gebeuren? Soort ezel met een steen, je kent het wel.
Een ex maakte van deze sponzige grenzen gebruik door na het verbreken van de relatie mij te gaan stalken. Ondanks dat ik weet dat dit voornamelijk met hem te maken had, had ik hierin ook iets te doen, namelijk mijn ‘gespons’ aanpakken.
En waar gaat grenzen aangeven nu echt over? Waarom kunnen mensen het soms heel goed, soms een beetje halfbakken en anderen doen het echt heel slecht? En wat zijn daar de gevolgen van?
Daarover gaat dit blog en de nieuwe training die ik ontwikkeld heb.
Wat zijn grenzen?
De encyclopedie zegt: ‘een grens is een denkbeeldige lijn die aangeeft waar een gebied of territorium ophoudt’.
Voor een land, een weiland, een stuk grond of je tuin weet je dit wel. Het is vaak ook duidelijk. Je zet er een hek om heen of een hoge schutting en gaat er achter zitten. Zo, dit stukje ‘land’ is van mij.
Een ander mag niet zomaar op jouw land of in je tuin komen. Daar hebben ze toestemming voor nodig. En als iemand dit dan toch zonder toestemming doet, doen we net als de kat, iemand wegjagen. Vriendelijk of onvriendelijk.
Het programma ‘de Rijdende Rechter’ zit er vol mee. Mensen die angstvallig hun territorium bewaken omdat ze vinden dat de buren daar overheen gegaan zijn. In welke vorm dan ook.
Hoe zit dit met je eigen interne grenzen?
Hier staat geen bordje of schutting. Vaak vinden we het heel normaal dat de ander maar moet aanvoelen of weten waar voor jou de grens ligt.
En als deze geschonden wordt zonder jouw toestemming kan dit grote gevolgen hebben, of zelfs trauma opleveren.
Eind vorig jaar mocht ik op een themabijeenkomst spreken over grenzen aangeven. Met een prachtige groep van zo’n 20 vrouwen uit verschillende culturen ben ik in gesprek gegaan over wat ‘je eigen grenzen aangeven’ nu werkelijk inhoudt.
Welke gevolgen heeft het als je zelf wel of niet je grenzen aangeeft? En op welke manier geef je een grens aan?
Hoe laat je aan de ander weten dat jouw grens bereikt is?
Nina W. Brown (auteur en hoogleraar counseling aan de universiteit in Virginia) heeft de volgende manieren beschreven:
Je kunt zachte grenzen aangeven. Dan vind je het moeilijk om voor jezelf op te komen. Het gedrag van de ander praat je makkelijk goed, zelfs als dit schadelijk is voor jou als persoon. Ook kunnen mensen jou makkelijk ompraten voor klussen, dat je achteraf weleens denkt ‘hoe komt het dat ik dit nu weer aan het doen ben, terwijl de ander…’ vul maar in. Je hebt je weer om laten praten.
Rigide grenzen lijken dan een soort van oplossing. Maar je wordt moeilijk toegankelijk. Dit straal je fysiek uit en ook emotioneel. Het kan zelfs zo zijn dat je voordat iemand in de buurt komt, je al aan het ‘bijten’ bent (dit kan ontstaan na trauma’s in het verleden).
En dan die sponzige grenzen. Waar ligt jouw grens eigenlijk? Soms dichtbij, dan weer verder weg. Aantrekken, afstoten. Ene keer zeg je stop, de volgende keer buig je makkelijk mee. Je bent onzeker hierin.
En dus leerde ik om flexibele grenzen aan te geven. Ik bepaal zelf wat of wie ik binnen laat en vooral, wie niet. Ik prik door mooie praatjes en ompraterij heen. Tenzij het iets is wat ik zelf graag wil.
In mijn nieuwe training ‘Vrijuit jezelf laten zien’Vrijuit jezelf zijn help ik mensen die over zich heen laten lopen, te strak grenzen aangeven, voor karretjes gespannen worden of onzeker zijn in wat ze nu wel of niet goed vinden, verder naar bewust ervaren wat of waar jouw grens ligt en hoe je dit op een sterke en toch flexibele manier helder kunt aangeven aan de ander.
